Aktivitet: Katteskriket

Desse aktivitetane er laga av Nynorsksenteret.

Grøss!

Skriv ein kort grøssar

Før vi skriv

Samtale: Kva veit dokker om grøss som sjanger?

– Overnaturleg, død, forfall og det mystiske.

Samskrivingsoppgåve

To og to, gruppe eller felles:

Skriv i den same språklege stilen som forfattaren av Katteskriket, Guro Auganes, og den svenske forfattaren Maria Gripe gjer (grøssande, realistisk). Prøv å veksle mellom skildringar, tankereferat og replikkar.

Tips til setningsstartarar:

Lag ein ordbank av ord som kan gjere ei historie grøssande. Bruk så mange av desse orda dokker vil, når dokker skal skrive. Her kjem nokre døme henta frå utdraget:

Freser, svart, natt, rommet, skummelt, åleine, neve, katt, lengte, nøle, redd, kald, mørk, luft, fomle, iskaldt, våt, lukte, stryk, stivna, stemme, bein, frysningar, kjellar, svær, raud, golvet, hand, golv, kvepp, skarp, verkstad, reiskap, låse, streng, gjesterom, lampe, hol, jordhol, grav, sug i magen, falle, nøkkelknippe, knirke, øks, sag, hol, piplar, tung, gynge, spinne, kvalm, skjelve, langt borte, beveger, sløkkjer, skrik, hengslene, blafre, omriss, kvinne, løyser seg opp, smell, pust, gråt, hikst, klamre, regndropar.

Grøssar-utdraget har illustrasjonar. Teikn gjerne til den korte grøssaren dokker har skrive. Gjer dokker flid med alt av arbeidet.

Les tekstane opp for kvarandre når dokker er ferdige. Vis teikningane. Kva med å lage ei klasseromsutstilling av arbeidet?

Så tryggleik og ro

Lag ein voggesong

I boka opplever Julie ein song som syng i draumar og gir ho tryggleik og ro:

Sov, sov, vesle venn,
kvelden er komen igjen,
du kan kvile no,
slapp av, ligg i ro.

Sov, sov, vesle venn,
la røynda di flyte forbi.
Då tek draumen deg
inn i ei anna tid. …

Vi lyttar til Sulla meg litt av Marianne Juvik Sæbø der du strøymer musikk.

Samtale: Kva veit dokker om voggesong? Har elevane og du som lærar døme, og/eller ein voggesong som betyr mykje for den einskilde? Her kan elevane få dele eigne og kulturelle skattar frå inn- og utland på ulike språk. Individuelt eller saman (tilpass for eit trygt og utviklande klasserom).

Læraren kan legge til at voggesong er ein nyttig og viktig reiskap i kvardagen med barn verda over. Gjennom voggesong kan borna og dei vaksne falle til ro, uttrykke omsorg og kjærleik, bygge tilhøyrsle og identitet, og skape ei god og varm atmosfære. Ein kan kjenne at ein blir samstemte og til stades (Stjernø, 2014: Liv og vuggesang). Voggesongar vert gjerne framførte utan akkompagnement av instrument.

Oppgåve: Lag ein kort voggesong

Songen Julie drøymer, er i voggesongsjangeren.

Lag ein kort voggesong (to og to saman, i gruppe eller felles).

Tips til framgangsmåte:

– Temaet er voggesong.
– Voggesongen skal gjere ein trygg og roleg.
– Teksten skal vere skriven på nynorsk.
– Du kan velje å skrive A) tekst til musikk, B) tekst først, eller C) tekst og musikk samstundes.
– Ha ein idédugnad.
– Samle idéane og samle dei i eitt vers. Kva er det viktigaste du vil seie?
– Kva vil du starte med? Skal voggesongen vere på rim eller ikkje? Skal det vere element av nynning eller sulling i voggesongen?
– Nynn gjerne medan dokker held på, for å få ei kjensle av korleis melodien kan bli.
– Er det nokon ord eller setningar som skal verte gjentekne?
– Lag ei avslutning.
– Får du ei god kjensle av teksten og melodien? Dersom ja, er voggesongen ferdig!
– Øv og framfør.

Framfør gjerne voggesongane i klasserommet for kvarandre.

Til inspirasjon:
Musikk i skolen: Skriv en sangtekst