1000 dagar
Johanna og Georg er bestevener og startar i same klasse på ungdomsskulen. Når Georg fortel klassa at kattane deira har para seg, bestemmer Johanna seg for at venskapen treng ein pause på 1000 dagar. Det vil seie så lenge dei går på ungdomsskulen.
PAUSE I 1000 DAGAR
«Georg, det er ein ting eg må snakke med deg om.»
Vi har gått nokre hundre meter av vegen heim frå skolen og har nettopp passert butikken som sel matvarer frå Asia, dyrebutikken og kiosken. Vi er nesten ved sida av blomsterbutikken og biblioteket når eg avbryt bablinga til Georg ved sida av meg. Eg har vore så opptatt av å planlegge det eg skal seie til han, at eg ikkje har greidd å konsentrere meg om å høyre på han.
«Kva då?» spør han. «Er det noko alvorleg? Du har verka litt rar i dag. Nesten litt sur. Er det nokon som har gjort deg noko?» Han ser på meg. Sjølvsagt har han merka at det er noko. Sånn er det å kjenne nokon like godt som ein kjenner seg sjølv. Men eg trur ikkje han veit kva som eigentleg plagar meg. At det er han. Georg.
«Er det det med Perla og Roy?» spør han.
«NEI! KAN DU IKKJE SLUTTE Å SNAKKE OM DEN KATTEKNULLINGA?!»
Og der skjedde det som måtte skje. Eg sa ordet høgt. Eg kjenner at eg blir raud i heile toppen, frå halsen og opp til der håret er festa i hovudet. Det er så pinleg at eg nesten gløymer det eg eigentleg skulle snakke med han om. Og det er mykje verre. Eigentleg er eg meir redd enn flau. Redd for at dette er eit sikkert teikn på at eg er i ferd med å flippe ut. Bli galen. Klikke. Bli kåt.
«Unnskyld. Det var ikkje meininga å kjefte på deg», seier eg.
Han smiler på ein måte som gjer at eg skjønner at han ikkje er sint på meg. Men at han likevel lurer på kva eg held på med. Eg klandrar han ikkje for det. Eg lurer litt på det sjølv også.
Eg tel sakte til tre inni meg. Eg må berre seie det før eg ombestemmer meg og aldri får sagt det, og så kjem eg på skolen i morgon, og så er det ingenting som har blitt betre.
Ein. To. To og ein halv. To komma seks. To komma sju. To komma åtte. To komma ni. To komma ni og ein halv. To komma ni komma seks. Ok, då.
Tre.
«Vi må slutte å vere venar.»
Det kjem ut på ein mykje hardare måte enn eg hadde tenkt. Eg nesten roper det. Og når eg høyrer meg sjølv seie det høgt, blir eg heilt skjelven. På ein dårleg og ukontrollert måte. Sånn som når eg frys skikkeleg. Viss eg har sprunge gjennom spreiaren på plenen og sola forsvinn. No kjennest det som om frosten har sett seg i beina og musklane og huda og i hjartet mitt, og at kroppen aldri vil slutte å riste. Og dei orda høyrdest mykje snillare og mindre skumle ut inni hjernen min enn utanfor.
«Slutte å vere venar? Kvifor det?» No smiler ikkje Georg meir. Han ser berre overraska på meg. Eg kan jo på ein måte skjønne at dette kjem litt brått på han.
«Altså, ikkje slutte heilt. Berre ta ein pause.»
«Ein pause?» Han ser ut som eit stort spørsmålsteikn. Eg nikkar.
«Kor lang pause då?»
Eg greier ikkje å sjå på han, men ser rett framfor meg i staden. På trafikken som går fram og tilbake på vegen i lyskrysset mens vi ventar på grøn mann. Det kjennest som om det raude lyset varer i fleire minutt.
«Ein pause til etter ungdomsskolen.»
Vanlegvis er det fint å vere stille i lag med Georg. Vanlegvis er den stillheita behageleg og trygg, ikkje pinleg eller ekkel. Den stillheita som spreier seg mellom oss no, er berre ubehageleg og vond og gjer meg endå meir usikker. Blanda med alle dei dårlege kjenslene eg har i kroppen min frå før, blir det nesten for mykje for meg. Eg har ikkje noko trening i å ta pause frå venskapen med bestevenen min. Det er liksom ikkje noko ein lærer på skolen eller i bøker ein låner på biblioteket, eller som mamma og pappa har forklart meg ved middagsbordet.
Etter ei lang og heilt uuthaldeleg stund seier Georg:
«Er det på grunn av det med Roy?
For det var vi uvenar for i 16 minutt. Og no vil du at vi skal vere uvenar i over 1000 dagar?»
«Vi skal ikkje vere uvenar. Berre ikkje venar. Om du forstår.»
«Er det fordi eg snakka om det i klassen? Eg trudde du også syntest det var artig med dyr og sånn, eg. Du bruker jo å snakke om Perla heile tida.» Han høyrest skuffa og lei seg ut. Og han ser ikkje ut som han forstår kva eg prøver å seie. Eg kan jo på ein måte forstå det også.
NB! På grunn av rettigheiter har vi fjerna deler av teksten og lydfila.
BONUS:
Boka fekk fleire meldingar på Uprisen.no. Sjå her kva elevar på ungdomsskulen meiner om boka
Kva meiner du om utdraget? Legg igjen ei melding under utdraget på denne sida.
Boktips:
Keeperen og havet av Maria Parr
Dumme, dumme hjarte av Linda Klakken
Fly, Thea! Fly! av Bente Bratlund
Hest, hest, tiger, tiger av Mette Eike Neerlin. Omsett av Brit Bildøen
Hjarteklapp av Hilde K. Kvalvaag
Filmtips:
What if:
Just friends:
Juno:
Få meg på, for faen: